Praktyczna nauka zawodu organizowana jest dla młodocianych pracowników u pracodawców w celu opanowania umiejętności zawodowych niezbędnych do zdania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe oraz podjęcia pracy w danym zawodzie.
Nauka zawodu składa się z dwóch integralnych, równolegle realizowanych części:
- praktycznej - zorganizowanej w zakładzie rzemieślniczym (zajęcia praktyczne z młodocianymi pracownikami mogą prowadzić pracodawcy lub zatrudnieni pracownicy posiadający kwalifikacje zawodowe i pedagogiczne);
- teoretycznej - zorganizowanej w szkole zawodowej.
Aby podjąć naukę zawodu w zakładzie rzemieślniczym uczeń musi spełniać następujące warunki:
- ukończony 15 rok życia,
- ukończoną szkołę podstawową,
- dobre warunki fizyczne i stan zdrowia pozwalający na podjęcie nauki zawodu, a następnie pracy.
Podstawą organizacji nauki jest umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego, podpisywana pomiędzy pracodawcą, a uczniem - młodocianym pracownikiem.
Strony zawierają umowę o pracę na czas nieokreślony.
Nauka zawodu trwa 36 miesięcy.
Nauka zawodu prowadzona jest w oparciu o obowiązujący program nauczania dla danego zawodu przyjęty w zasadniczej szkole zawodowej.
W okresie nauki młodociany pracownik podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu i otrzymuje od rzemieślnika wynagrodzenie.
Młodociany w okresie nauki zawodu otrzymuje miesięczne wynagrodzenie w wysokości:
- w I roku - (nie mniej niż 5 %)
- w II roku - (nie mniej niż 6%)
- w III roku - (nie mniej niż 7 %)
przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzednim kwartale, obowiązującego od pierwszego dnia następnego miesiąca po ogłoszeniu przez Prezesa GUS w Dzienniku Urzędowym RP „Monitor Polski”.
Od 1 września 2019 r. (aktualizacje w Dzienniku Urzędowym RP) wynagrodzenie wynosi
- 247,55 zł w pierwszym roku nauki
- 297,06 zł w drugim roku nauki
- 346,56 zł w trzecim roku nauki
Zakończeniem nauki zawodu u rzemieślnika jest egzamin czeladniczy zdawany przed komisją egzaminacyjną Izby Rzemieślniczej lub egzaminem potwierdzającym kwalifikacje w zawodzie w Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej.
Podstawowe prawa i obowiązki stron umowy określa się następująco:
- Młodociany zobowiązany jest w szczególności:
przestrzegać czasu i porządku pracy ustalonych przez pracodawcę,
przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisów przeciwpożarowych,
odnosić się z szacunkiem do przełożonego i przestrzegać zasad koleżeńskiej współpracy,
dążyć do uzyskania jak najlepszych wyników w nauce,
wypełniać systematycznie obowiązek dokształcania,
poinformować Kierownika Szkolenia Praktycznego o rozwiązaniu umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego.
- Pracodawca zobowiązany jest m.in.:
zatrudnić i szkolić młodocianego zgodnie z programem praktycznej nauki zawodu,
zapewnić młodocianemu warunki pracy zgodne z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy,
poinformować ZSZ PBO Sp. z o. o. o rozwiązaniu umowy o pracę z młodocianym pracownikiem.
W przypadku rozwiązania umowy pomiędzy podmiotem szkolącym a młodocianym, uczeń ma obowiązek w ciągu 14 dni od daty rozwiązania umowy dostarczyć nową umowę w celu przygotowania zawodowego.
W przypadku niedostarczenia umowy uczeń zostaje skreślony z listy uczniów.